A E DINI SE ?
Disa barna mund të ndikojnë në efektin e njëri-tjetrit kur merren së bashku! Këto quhen ndërveprime mes barnave dhe mund të çojnë në efekte anësore ose në ulje të efektivitetit të trajtimit.
1. Mos i ndani tabletat pa këshillën e mjekut apo farmacistit!
Jo të gjitha tabletat janë të njëjta — disa kanë shtresa mbrojtëse që rregullojnë mënyrën se si përbërësi aktiv çlirohet në trup (p.sh. “release i zgjatur” ose “enteric-coated”).
Nëse tableta ndahet ose shtypet, kjo shtresë mbrojtëse prishet dhe:
- Bari mund të përthithet shumë shpejt, duke shkaktuar efekte anësore.
- Mund të humbet efekti i zgjatur që parashikon terapia.
- Rritet rreziku për irritim gastrik ose probleme në sistemin tretës.
Këshillë: Gjithmonë konsultohuni me farmacistin përpara se të ndani, shtypni apo përzieni ndonjë bar.
2. Merrni barnat në të njëjtën orë çdo ditë!
Konsistenca në orar është një nga faktorët më të rëndësishëm për suksesin e terapisë kronike.
Kur barnat merren në intervale të parregullta, niveli i përbërësit aktiv në gjak mund të luhatet, duke e bërë trajtimin më pak efektiv.
- Krijoni një rutinë të përditshme për marrjen e barnave.
- Përdorni alarme, aplikacione kujtese ose tabela ndihmëse për të mbajtur shënim dozimet. Këshillë: Nëse harroni një dozë, mos e dyfishoni dozën tjetër — kërkoni udhëzimin e farmacistit ose mjekut.
3. Disa barna nuk duhen marrë me qumësht, lëng agrumesh apo alkool!
Produktet që përmbajnë kalcium, magnez, ose acid citrik (si qumështi dhe lëngjet e portokallit) mund të ndikojnë në mënyrën se si bari përthithet dhe shpërndahet në trup.
Në disa raste, përthithja mund të zvogëlohet deri në 40%, duke ulur ndjeshëm efektin e terapisë.
Po ashtu, alkooli mund të rrisë efektet anësore të barnave si qetësuesit, antihipertensivët apo barnat kundër diabetit.Këshillë: Për shumicën e barnave, uji i zakonshëm është zgjedhja më e sigurt. Lexoni çdo herë udhëzimin në paketim ose pyetni farmacistin për kombinimet e lejuara.
4. Ruajini barnat në vend të thatë, të freskët dhe larg dritës!
Kushtet e mjedisit mund ta ndryshojnë strukturën kimike të barnave.
Lagështia dhe nxehtësia e lartë, veçanërisht në banjë apo pranë dritares, mund të shkaktojnë oksidim dhe shkatërrim të përbërësve aktivë.
- Ruajini barnat në temperaturë të qëndrueshme (15–25°C).
- Mos i mbani kurrë në frigorifer, përveç rasteve kur kjo udhëzohet në paketim.
- Mbani produktet gjithmonë në ambalazhin origjinal, për të ruajtur datën e skadencës dhe për të shmangur ngatërrimet. Këshillë: Kontrolloni rregullisht datën e skadencës — barnat e vjetruara mund të jenë joefektive ose të rrezikshme.
5. Kini kujdes me kombinimet e barnave dhe suplementeve!
Edhe suplementet ushqimore, si vitaminat, mineralet apo ekstraktet natyrale, mund të ndikojnë në veprimin e barnave.
P.sh.:
- Vitamina K mund të ndërhyjë në efektin e barnave kundër mpiksjes së gjakut.
- Suplementet me zink apo hekur mund të pengojnë përthithjen e antibiotikëve. Këshillë: Mos i merrni pa këshillën e farmacistit — disa kombinime mund të dëmtojnë trajtimin afatgjatë.
Kujdesi juaj është prioriteti ynë!
Informimi dhe konsultimi me farmacistin ndihmojnë në parandalimin e gabimeve të zakonshme që ndodhin gjatë përdorimit të barnave.
Mos e merrni për të mirëqenë mënyrën si konsumoni barnat — një këshillë e vogël mund të ketë efekt të madh në shëndetin tuaj.
Kërko këshilla personale për përdorimin e barnave!
Bisedo me farmacistin